Jesteś tutaj

Gniezno mało znane - Styczeń 1945

2011
Styczeń
08
sobota
Data:
sobota, Styczeń 8, 2011 - 00:00

Rajd ten miał na celu przybliżenie wydarzeń w Gnieźnie w pamiętnych dniach stycznia 1945 roku, związanych z wkroczeniem do naszego miasta wojsk radzieckich.

Przy słonecznej styczniowej pogodzie (tamtego dnia leżało nieco więcej śniegu i było mroźno około -20 stopni) rozpoczynaliśmy spacer od Jelonka, miejsca pierwszych potyczek z Niemcami. Tutaj wysłuchaliśmy gościnnych gospodarzy „Motobaru”, opowiadających zarówno o rzeczach ważnych, jak i o „saneczkach”.  Był też czas, aby poznać atmosferę tamtego dnia, jaką opisał organizator rajdu, posiłkując się wydaną ostatnio książką Tomasza Tomkowiaka „Tajemnice Gniezna”.

Następnie udaliśmy się w kierunku centrum miasta ulicą Witkowską, która w roku 1953 została przemianowana na Armii Czerwonej.

Pamiątki i ślady tej nazwy pozostały jeszcze  na niektórych budynkach przy numerze domu np. 105.

Kolejny przystanek miał miejsce na cmentarzu, przy grobach żołnierzy radzieckich, poległych i zmarłych w szpitalach oraz ekshumowanych z terenu miasta i okolic.

Idąc ulicą Witkowską poznaliśmy dalsze pamiątki historycznych dni: ówczesną siedzibę NKWD (dom pod nr 22) i tablicę informującą o wkroczeniu Armii Czerwonej do Gniezna w dniu 21 stycznia 1945 roku.

Przechodząc w pobliżu dworca kolejowego, widzieliśmy miejsca, gdzie znajdowały się schrony przeciwlotnicze i groby żołnierzy A.Cz..

Na ulicy Marcinkowskiego postój przed domem nr 20, w którym w styczniu 1945 r. kwaterował marszałek  G. Żukow. To historyczne wydarzenie potwierdził tutejszy mieszkaniec,  który powiedział: „byli tu ruskie”.

Dalej przejście przez park i chwila zadumy przy tablicy poświęconej policjantom zamordowanym w Twerze.

Kolejno na ulicy Sobieskiego była okazja do wysłuchania najstarszego uczestnika rajdu, który jako ośmiolatek był naocznym świadkiem wydarzeń.

Opowiedział o tym, co działo się w tej dzielnicy oraz przedstawił fakty pamiętnego 1945 roku, mówił m.in. o cmentarzu ewangelickim,

szpitalu wojskowym przy ul. Laubitza 2 oraz pierwszych pogrzebach żołnierzy chowanych w parku.

Ostatnim przystankiem był rynek. Tutaj oddaliśmy głos przewodnikowi turystycznemu, który „dorwał wycieczkę” i był w swoim żywiole.

Z pasją opowiadał o pożarze katedry w dniu 23 stycznia 1945 r. i historii swojej rodziny. A, że był to wykład wyjątkowy, to przysłuchiwali się temu nawet przygodni przechodnie.

Zakończenie rajdu miało miejsce w restauracji „Za Drzwiami”, gdzie przy posiłku zapoznaliśmy się z materiałami prasowymi i dyskutowaliśmy o historycznych dziejach Gniezna AD 1945.

W wycieczce po mieście wzięło udział 13 (trzynaścioro) członków i sympatyków „Ornaku”. Uczestników oraz poznawane obiekty skrzętnie rejestrowali obecni fotoreporterzy. Szkoda, że zabrakło młodszych klubowiczów, bo stracili okazję do poznania tak mało udokumentowanej historii Gniezna.

Kto nie był niech żałuje, a my dziękujemy organizatorowi rajdu i czekamy na kolejną  imprezę z tego cyklu.

W.K.

p.s.
Szczególne podziękowania dla Walka i Józka